Matura to nie jest najważniejszy egzamin w twoim życiu

Drogi maturzysto,

Właśnie przeszłam się wynieść śmieci i podczas tego krótkiego spaceru zachwycił mnie bez oraz konwalie. Za kilka dni zobaczę kwitnące kasztany. Wtedy też odbędzie się ponoć „najważniejszy egzamin w twoim życiu”. Uważam, że to określenie to bzdura.

Mam 27 lat, maturę pisałam w 2010 roku. W tamtym czasie zakup miesięcznego na PKS z Solca Kujawskiego do Bydgoszczy (20 km) był dla mnie dużym wydatkiem. A zawód w którym pracuję nie bardzo istniał.

Byłam po warsztatach dziennikarskich i studium reportażu, prowadziłam bardzo popularnego photobloga (30 tysięcy odsłon dziennie w tamtych czasach to był kosmos) i pisałam teksty na różne portale. Wszystko to robiłam  zupełnie za darmo. Bardzo chciałam w przyszłości robić coś dobrego, co przysłuży się innym i żyć z pisania. Nie miałam pojęcia jak to zrobić i skąd brać pieniądze na życie. Do samego końca nie wiedziałam co dokładnie chcę studiować. Myślałam o prawie albo psychologii, więc na wszelki wypadek zdawałam rozszerzony polski, angielski i WOS, a na podstawie dodatkowo historię i biologię. Byłam szalenie niezdecydowana a wszyscy przedstawiali decyzję o studiach jako coś bardzo ważnego, niemal nieodwołalnego. Jakbym podpisywała umowę na kredyt hipoteczny na 35 lat.

Dzisiaj robię mniej więcej to samo, co robiłam te 9 lat temu. Piszę bloga, który ma mniej odsłon niż tamten, a jednak na nim zarabiam. Piszę teksty jako copywriter, chociaż może bardziej jako „content creator”. Do tej pory nie umiem wytłumaczyć babci czym się zajmuję. Za każdym razem jak jadę w jakąś podróż, prosi żebym nie dała się zabić na tej wojnie. Chyba uważa mnie za kogoś w rodzaju korespondenta wojennego. Moje wykształcenie nie odegrało w tym wszystkim żadnej roli.

Myślałam dzisiaj o tym, że moi piątkowi znajomi niekoniecznie mają teraz najfajniejsze życia. Czasami ci trójkowi wykazali się w życiu większą odwagą, bystrością albo mieli więcej szczęścia. Nie chcę oczywiście tutaj mówić, że posiadanie dobrych ocen jest bez sensu, ale cieszę się że po gimnazjum wyjęłam z tyłka ten kij piątkowej i szóstkowej uczennicy i zajęłam się własnymi pasjami.

To jest strasznie przykre, że co roku młodzi ludzie stresują się niemiłosiernie przed egzaminem, który sprawdzi jedynie mały wycinek ich wiedzy, głównie faktograficznej i głównie pod konkretny klucz. Ten egzamin może pogrzebać na rok czyjeś marzenia o studiowaniu farmacji czy prawa i to jest przykre, bo wcale nie musi być tak, że ktoś z lepszym wynikiem miał większą wiedzę czy umiejętności. Mogły mu przypasować pytania.

Wielu moich znajomych wspaniale ogarniających życie nie dokończyło studiów. Nagle okazywało się, że dyplom nie jest im do niczego potrzebny, bo jeszcze w trakcie studiów zaczynali robić kariery w branżach, do których miał być biletem wstępu, a okazał się równie użyteczny co karta rowerowa. Albo moja legitymacja członka Ligi Ochrony Przyrody z podstawówki.

Jest mi strasznie przykro, że jeden głupi egzamin może skutecznie podkopać czyjąś samoocenę. Używam słowa „głupi” z pełną premedytacją. Matura to pewien schemat, nie wymaga głębszego zrozumienia tematu, związków przyczynowo-skutkowych. Wystarczy że zapamiętasz mapkę bitwy pod Salaminą. Nikogo nie interesuje jak twórczość poety wpłynęła na świat i czy uczyniła go trochę lepszym miejscem – musisz znaleźć i nazwać jakieś motywy, toposy, symbole. Możesz przeczytać 99% lektur a trafić na coś z zakresu tego jednego i nikogo nie będzie interesować, że oprócz lektur dużo czytasz.

Kiepski wynik matury nie oznacza, że jesteś beznadziejny, że do niczego się nie nadajesz. Z perspektywy czasu – studia są przereklamowane a matura nie jest celem samym w sobie, tylko środkiem do jego osiągnięcia. Poza tym – mamy niż demograficzny, z roku na rok konkurencja na studia jest coraz mniejsza.

Studia to nie tylko nauka – napisałam kiedyś tekst o 10 rzeczach, które warto zrobić w czasie studiowania. Gdybym mogła cofnąć czas, nie spinałabym się nad wynikami by mieć stypendia, tylko realizowała plan minimum a większy strumień energii kierowała na pracę. Wiedza wymagana na studiach i w pracy to często dwie zupełnie różne bajki.

Chciałabym napisać coś o tym, by się nie przejmować, nie spinać przesadnie, ale to jak powiedzieć komuś z depresją by zaczął cieszyć się życiem. Chcę tylko żebyś wiedział, że  niezależnie od Twoich dalszych planów, matura to serio TYLKO egzamin. Są w życiu ważniejsze.

Jak przebiegnie ci drogę sarna i stukniesz ją samochodem. Możesz uciec i zostawić ranne zwierzę przy drodze, albo zachować się jak człowiek.

Gdy ktoś z twoich przyjaciół znajdzie się w tarapatach, możesz zdać egzamin z człowieczeństwa.

Albo gdy wyląduje w szpitalu i miło byłoby go odwiedzić.

Gdy skusi cię łatwa i zyskowna droga oszustwa i przypomnisz sobie słowa Władysława Bartoszewskiego, że warto być uczciwym, choć nie zawsze się to opłaca. Opłaca się być nieuczciwym, ale nie warto.

Gdy wpadnie ci w oko narzeczony przyjaciółki.

Klient w sklepie zostawi pękaty portfel z zawartością większą niż twoja pensja i będzie kusiło by powiedzieć, że na pewno go tutaj nie zostawił.

Gdy będą wybory, a nie będzie ci się chciało podnieść tyłka do lokalu, bo będzie padać deszcz albo będziesz mieć kaca.

Oceny i wyniki egzaminów mają mniejsze znaczenie od tupetu, pewności siebie, umiejętności tworzenia sobie okazji i wykorzystywania ich. Przyzwoitości i budowania solidnej sieci znajomości. Ale ludzi, nie kontaktów.

Każdemu maturzyście życzę oczywiście powodzenia, ale matura to tylko matura. Serio.

Za rok będzie znaczyć dla ciebie tyle, co świadectwo z ostatniej klasy podstawówki.